Spraak en Taal
We spreken van spraak-/taalontwikkeling, omdat spraak en taal vaak onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Spraak gaat over de vorm waarin gesproken wordt, hoe het klinkt of ook wel de uitspraak, de articulatie. Taal geeft aan hoeveel woorden kinderen kennen en gebruiken, ook wel woordenschat, de lengte van zinnen, hoe worden zinnen opgebouwd, ook wel zinsbouw, de grammatica en de verhaalopbouw.
Wat doen wij?
Binnen de logopedie hebben we heel veel verschillende methodes om een kind te helpen met zijn spraak- en taalontwikkeling. Naar aanleiding van onderzoek kunnen we bepalen wat de oorzaak van het probleem zou kunnen zijn. Daarnaast zoeken we de methode die het beste bij het kind past. In een spelsituatie met een ongedwongen sfeer wordt de spraak- en of taal gestimuleerd. Samenwerking met u als ouder(s), maar ook met school zijn belangrijk voor het slagen van de therapie.
Het onderzoek en de behandeling van spraak- /taalproblemen worden vergoed vanuit de basisverzekering van uw zorgpolis, na verwijzing door de huis- of schoolarts of een medisch specialist.
Afwijkende mondgewoonten/ OMFT
We spreken van afwijkende mondgewoonten wanneer er sprake is van duimen of vingerzuigen, liplikken, nagel bijten, open mondgedrag, mondademing, infantiel slikpatroon, slissen, lage of tegentandse tongpositie.
De gevolgen van afwijkende mondgewoonten leiden bijna altijd tot een afwijking van de tandstand. Andere gevolgen kunnen zijn; Vaker verkouden zijn of worden. De mondmusculatuur (lippen, tong- en wangspieren) zijn of worden zwak en dit leidt vaak tot een verkeerd slikpatroon of onjuiste uitspraak.
Wat doen wij?
Binnen de logopedie hebben wij verschillende methoden om een kind te helpen met de afwijkende mondgewoonten. Naar aanleiding van onderzoek kunnen we bepalen in hoeverre de mondgewoonten afwijkend zijn en wat de oorzaak ervan zou kunnen zijn. Daarnaast zoeken we de methode die het beste bij het kind past waaronder OMFT (Oromyofunctionele Therapie). Samenwerking met u als ouder(s), maar ook met de tandarts en of orthodontist zijn belangrijk voor het slagen van de therapie. Zij behandelen de vorm van het gebit en wij behandelen de functie van de mondspieren (hoe je de spieren gebruikt).
Het onderzoek en de behandeling om afwijkende mondgewoonten te verbeteren worden vergoed vanuit de basisverzekering van uw zorgpolis, na verwijzing door de huis- of schoolarts of een medisch specialist (tandarts, orthodontist).
Gehoor
Slechthorendheid kan aangeboren zijn, kan op latere leeftijd verworven worden als gevolg van middenoorontstekingen (of andere infectieziekten), van een ongeval, van gebruik van bepaalde medicijnen of door lawaai ontstaan. Daarnaast ontstaat slechthorendheid ook door ouderdom.
Alle vormen van slechthorendheid hebben hun eigen benadering waarbij de communicatie met de omgeving centraal staat.
De KNO arts en/of het audiologisch centrum zijn betrokkenen die veel kunnen betekenen voor de slechthorendheid. De logopedist kan helpen door de gevolgen van de slechthorendheid te verbeteren (verbeteren van de spraak- en/of taalontwikkeling enz.)
Voor meer informatie over slechthorendheid zie:
www.nvvs.nl/foss
www.fenac.nl
Wat doen wij?
We onderzoeken of en hoe groot de taal- en spraakachterstand bij uw kind is.
In de logopedische behandeling wordt aandacht besteed aan het verminderen van de taalachterstand en het aanleren van een goede uitspraak.
Stotteren
Meestal begint stotteren bij een kind tussen het 2e en 7e jaar. Dit kan er als het ware insluipen, geleidelijk en met perioden van herstel. Het stotteren kan ook plots starten terwijl het kind voor die tijd volledig vloeiend sprak. Een groot deel van deze kinderen herstelt vanzelf zonder enige vorm van behandeling. Het kind zit midden in een periode waarin hij druk bezig is zijn spraak en taal te ontwikkelen. Stotteren kan als tijdelijke verstoring optreden die verdwijnt naarmate de taalvaardigheden bij het kind toenemen. Er zijn echter ook kinderen bij wie het herstel niet vanzelf gaat. Naarmate het stotteren bij het kind langer bestaat nemen de kansen op spontaan herstel af. Ook wanneer stotteren in de familie voorkomt is de kans op spontaan herstel kleiner. Onderzoek heeft aangetoond dat genetische factoren een rol spelen. Samen met een logopedist of logopedist-stottertherapeut kunnen ouders de risicofactoren die spontaan herstel in de weg kunnen staan, voor hun kind in kaart brengen.
Meer informatie over stotteren is te vinden op www.stotteren.nl en www.nedverstottertherapie.nl.
Wat doen wij?
Samen met de ouders kunnen wij de risicofactoren die spontaan herstel in de weg kunnen staan, voor hun kind in kaart brengen. Daarnaast zal er bij kinderen tot 7 jaar gekozen worden voor de methode (de LIDCOMBE of RESTART DCM) De behandeling van deze jonge kinderen vindt vooral indirect plaats.
Oudere kinderen en volwassenen die stotteren, zullen direct behandeld worden.
Stem
Iedereen heeft een ander stemgeluid. Door ons stemgeluid zijn we in staat meer uit te drukken dan alleen klanken, woorden en zinnen. We leggen emoties en gevoelens in de stem. Dit kan door toonhoogte verschillen, timbre (klankkleur) en veranderingen van luidheid.
Omdat we geleerd hebben informatie met onze stem door te geven, is een goed stemgebruik belangrijk zowel voor de spreker zelf als voor de luisteraar.
Kortom de stem is een belangrijk onderdeel binnen de communicatie.
U kunt last hebben van een hese, schorre of krakerige stem, een te luide of te zachte stem, maar ook keelpijn, hoestklachten, een brok in de keel, vermoeidheid door het spreken of zelfs het wegvallen van de stem. Deze stemproblemen kunnen door verschillende oorzaken ontstaan en kunnen bij kinderen en volwassenen voorkomen.
Wat doen wij?
We doen stemonderzoek op basis van een door de (KNO-)arts gestelde diagnose. Daarbij wordt gekeken naar: adembeweging en ademsteun, lichaamshouding en stemfunctie. Ook zal onderzoek worden gedaan naar de beweeglijkheid van het strottenhoofd (larynx) en de spieren daaromheen. Vervolgens geven wij voorlichting over de werking en bouw van de stembanden en factoren die invloed hebben op het stemgeluid. Indien wenselijk wordt er vervolgens stemtraining en/of Manuele Facilitatie van de larynx (MFL) gegeven. De stemtraining richt zich op het aanleren van gezond stemgedrag. Een veelgebruikte methode is Lax Vox.
Zie voor meer informatie www.universalvoice.nl
En verder werken wij (o.m.) volgens de methode van CVT (Complete Vocal Technique)
Zie voor meer informatie www.completevocal.institute.nl
We begeleiden stemproblemen met een medische achtergrond, maar ook beroepssprekers die hun stem beter of vollediger willen leren gebruiken zoals: leerkrachten, acteurs, presentatoren e.d. Daarnaast kunt u bij Lisette ook terecht als zanger.
Adem
Om in goede conditie te blijven is het belangrijk op een goede manier te ademen. De adem en de stem zijn tevens zeer nauw met elkaar verbonden. Wanneer er een gespannen of afwijkende manier van ademen voorkomt, kan dit gevolgen hebben voor het stemgeluid of zelfs stemklachten veroorzaken.
Daarnaast is een goede neusademing bevorderlijk voor de gezondheid. Vermoeidheid (minder energie), wallen onder de ogen, droge mond, snurken, apneu en een afwijkende tandenstand zijn voorbeelden van klachten door mondademen.
Wat doen wij?
We doen onderzoek en geven informatie en advies over de adembeweging. Vervolgens zal de behandeling gericht zijn op het aanleren en trainen van gezond ademgebruik.
Stoornissen die zijn ontstaan na hersenletsel in het spreken, slikken of taal.
Afasie
Van afasie spreken we wanneer het begrijpen en uiten van de gesproken en geschreven taal is aangedaan.
Wat doen wij?
We doen onderzoek naar het begrijpen en uiten van de gesproken en geschreven taal. We gaan na hoe de communicatie van de patiënt met zijn omgeving (partner, familie) verloopt. In overleg met de cliënt en eventuele partner of familie worden de behandeldoelen bepaald. Daarnaast geven wij voorlichting en adviezen. Er worden oefeningen gedaan om het begrijpen, spreken, lezen en schrijven te verbeteren. Ook wordt u en uw directe omgeving geleerd hoe er op een andere manier met elkaar gecommuniceerd kan worden. Het kan zijn dat een communicatiehulpmiddel zinvol is. Dan zullen wij u hierover adviseren en begeleiding bieden. Er wordt, indien nodig, samengewerkt met een fysiotherapeut, ergotherapeut, CVA-verpleegkundige enz.
Dysartrie
Dysartrie is een spraakstoornis. Hierdoor werken de spieren die nodig zijn voor het ademen, de stemgeving en de uitspraak vaak onvoldoende.
Wat doen wij?
Wij doen onderzoek naar het gevoel en het functioneren van de spieren in het gezicht. Ook wordt de stem en de verstaanbaarheid beoordeeld. Wij leren u optimaal gebruik te maken van uw mogelijkheden. Vanuit een juiste, symmetrische lichaamshouding worden mondmotoriek (belangrijk bij het spreken), de uitspraak, de ademhaling en de stemgeving behandeld.
Wij geven adviezen aan u en aan de mensen in uw omgeving. De resultaten van de behandeling zijn mede afhankelijk van de ernst en de aard van de ziekte of aandoening. Als u met onze hulp niet tot verstaanbaar spreken komt, zullen wij met u een geschikt communicatiemiddel zoeken. Dit kan een gebaren- of tekensysteem zijn of een elektronisch communicatiehulpmiddel. Er wordt, indien nodig, samengewerkt met een fysiotherapeut, ergotherapeut, CVA-verpleegkundige, enz.
Dysfagie
Dysfagie is een slikstoornis. Hierbij verloopt het slikken niet goed. Dit kan leiden tot een voedingstekort. Dit kan een op zichzelf staand probleem zijn of ontstaan na neurologische problemen (CVA, dementie, operatie enz).
Wat doen wij?
Wij doen onderzoek naar het gevoel en het functioneren van de spieren in het gezicht en naar de slikfunctie. Wij leren u optimaal gebruik te maken van uw mogelijkheden. Vanuit een juiste, symmetrische lichaamshouding worden mondmotoriek (belangrijk bij het eten, drinken) en het slikken behandeld.
Wij geven adviezen aan u en aan de mensen in uw omgeving m.b.t. consistentie van de voeding, sliktechnieken, enz. De resultaten van de behandeling zijn mede afhankelijk van de ernst en de aard van de ziekte of aandoening. Er wordt, indien nodig, samengewerkt met een fysiotherapeut, ergotherapeut, (CVA-)verpleegkundige, diëtist, enz.
Voor meer informatie over deze stoornissen, zie:
www.hersenletsel.nl
Preverbale Logopedie
Eten en drinken is een natuurlijk leerproces, waarbij mondmotoriek, sensibiliteit (gevoel) in de mond en smaak zich al doende ontwikkelen in wisselwerking met de omgeving.
De behandeling van eet- en drinkproblemen en/of slikstoornissen bij jonge kinderen wordt preverbale logopedie genoemd. Het gaat hierbij om problemen met het drinken uit de borst/fles, het eten van de lepel, het leren kauwen en/of het drinken uit een beker. Deze problemen kunnen ontstaan als gevolg van een moeilijke start of door een medische oorzaak.
Ook kan de preverbale logopedie zich richten op het stimuleren van de vroege communicatieve ontwikkeling.
De preverbale periode loopt van de geboorte tot ongeveer twee jaar.
Wat doen wij bij eet- en drinkproblemen?
Bij eet- en drinkproblemen bij jonge kinderen zoals hierboven beschreven kunnen wij u helaas niet helpen. Wij verwijzen u daarvoor naar andere collega’s zie homepage.
Wat doen wij bij communicatieve problemen van jonge kinderen?
Vanwege de lange wachtlijsten is het zeer zinvol om u aan te melden voor de Hanen oudercursus (u kunt dit opzoeken op internet of therapeuten opzoeken op de site van BLOK mz). Vooral omdat wij ook met dezelfde principes werken in de praktijk.
De logopedist bespreekt met ouders/verzorgers de ontwikkeling van de communicatie en observeert in de dagelijkse situatie. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van vragenlijsten, observatieformulieren en/of tests. Vervolgens wordt er een plan gemaakt om de communicatieve ontwikkeling te stimuleren. Dit gebeurt in de dagelijkse situatie en spelenderwijs. De ouders/verzorgers spelen hierbij een belangrijke rol spelen. Er zijn verschillende methodes die gebruikt kunnen worden, zoals bijvoorbeeld de Hanen-methode. Ook kunnen gebaren ingezet worden om de vroeg communicatieve ontwikkeling te ondersteunen. We spreken dan van totale communicatie.
Zie ook www.prelogopedie.nl